تحلیل تاریخی نشان داده که ایران با مدلهای متمرکز یا یکلایه نتوانسته هویت همهجانبه خود را حفظ کند.
معیارهای برای ایجاد حکومت ثابت و پایدار
ثبات سیاسی و انسجام ملی
هر مدل حکومتی که بتواند هماهنگی میان این ۱۱ لایه جمعیتی را حفظ کند و تضادهای قومی، زبانی یا مذهبی را مدیریت کند، برتر است.
معیار سنجش: نبود شورش داخلی، قدرت تصمیمگیری سریع، پذیرش قوانین ملی توسط همه گروهها.
عدالت و مشارکت برابر
هر لایه باید در تصمیمگیری و سیاستگذاری نقش داشته باشد و نه صرفاً مصرفکننده منابع.
معیار سنجش: درصد مشارکت اقوام و لایهها در نهادهای کلیدی، توزیع عادلانه منابع اقتصادی و آموزشی.
توان توسعه اقتصادی و نوآوری
مدل پیشنهادی باید استفاده حداکثری از تخصصها و توانمندیهای هر لایه جمعیتی را ممکن کند.
معیار سنجش: رشد اقتصادی پایدار، سهم هر منطقه و قوم در تولید ملی، توان ورود به بازار جهانی.
پایداری فرهنگی و هویت ملی
هویت ایرانی باید بر اساس ترکیب لایهها و تجربه تاریخی، همزمان قدرتمند و انعطافپذیر باشد.
معیار سنجش: حفظ زبان، فرهنگ، سنتها و در عین حال توان ادغام نوآوریها و مهاجران جدید.
انعطافپذیری در مواجهه با بحران و تغییرات جهانی
حکومت پیشنهادی باید توان پاسخ به مهاجرتهای جدید، تغییرات جمعیتی و فشارهای خارجی را داشته باشد.
معیار سنجش: توان بازآرایی نهادها و ساختارها بدون فروپاشی، مدیریت مؤثر بحرانها.